Pavlov

Eigenlijk heb ik het nooit gesnapt, de keuze. En dan doel ik op de keuze voor mijn broer. Ik bedoel, ik wil niet zeggen dat ik bijzonder intelligent ben, maar ik heb tenminste nog een eigen mening. Mijn broer daarentegen is een eersteklas meeloper, een lapzwans.

Volgens mij was het gewoon toeval. Ik was die dag niet aanwezig, ik zat bij de trimmer. Dat deden ze altijd om en om. Mijn broer was dus thuis met de baas.

De plaatsvervangende schaamte voor wat mijn broer ons feitelijk heeft aangedaan is ondertussen wel een beetje verdwenen. Maar de woede is gebleven. Niet op mijn broer, hij kan er niets aan doen, hij mist eenvoudigweg wat schakels in de bovenkamer. Hem kun je niets verwijten. Maar op de baas ben ik nog steeds kwaad. Die agressie is soms moeilijk te onderdrukken. Ik kan me voorstellen dat ik een keer toebijt, zomaar.

Als je er iets langer over nadenkt - iets dat mijn broer dus niet kan - is het eigenlijk te bespottelijk voor woorden. Op basis van het persoonlijke karakter van mijn broer wordt een complete diersoort afgeserveert. Omdat mijn broer toevallig nog stommer is dan het achterend van een varken - over de varkens overigens niets dan goed, ik heb varkens onder mijn beste vrienden - lezen we nu in de standaardwerken dat wij eigenlijk niet anders zijn dan een verzameling simpele schakelingen in een passieve, routinematige machine.

Ach, we hebben er ook wel lol mee gehad hoor. De cynische grappen waren niet van de lucht natuurlijk. Allemaal ten koste van mijn broer natuurlijk, leedvermaak, puur om de frustratie te kunnen uiten. Een voorbeeld: mijn broer en ik stonden vorige week nog bij de ijsco-car, bij de kerk, en daar ontmoetten wij twee wijfjes. Bijzonder aardig om te zien, die wijfjes, dat moet gezegd worden. Dat vond mijn broer ook. Hij is altijd gemakkelijk in contact, met zijn naiviteit, dus voor je het weet stond hij al met die dames te snuffelen. Spring ik even tegen de bel van de ijsco-car, snap je, schijnbaar achteloos. Mijn broer direct kwijlen, die teefjes beledigd. Dat soort dingen. Kijk, daar kan ik dan nog wel om lachen.

Hij heet eigenlijk Sultan, mijn broer. (En ik heet Sinbad, de persoonlijke smaak van de baas gaat nog altijd volledig aan mij verloren), maar we noemen hem nu al jaren Saliva.

Moet je luisteren, mijn broer is gewoon altijd een passieve jongen geweest. Gemakkelijk over te halen, doet altijd leuk mee, bang om afgewezen te worden, geen eigen mening. Hij is een slaafse retriever en als je hem zegt in de sloot te springen dan doet hij dat ook gewoon. Zo zit hij in elkaar. Het is zijn karakter. Maar moet daarvoor het hele hondenras worden afgerekend?

Gelijkgeschakeld met ratten en duiven. Die ratten overigens zijn veel slimmer dan ze zich voordoen. Die hebben een code weet je: eenmaal gepakt laat je niets los. Die gekooide beesten doen gewoon mee omdat ze hun guerillia niet willen verraden. Maar ondertussen hebben die snuiters een complete ondergrondse georganiseerd. Op een bepaald moment grijpen ze de macht, daar kun je op wachten.

Gelukkig viel het voor de baas allemaal nog mee. Het bleek dat al die baasjes en vrouwtjes zelf ook feitelijk niet veel meer in huis hebben dan de simpelheid van mijn broer. Niet dat ik ooit anders gedacht heb, als er een diersoort is die niet boven het maaiveld uitsteekt dan is het de mens wel. Achterlijk, naief, en bijzonder arrogant. Maar goed, aan mij wordt nooit iets gevraagd: mijn naam is haas, ik zat net toevallig bij de trimmer zeker. Ja, nou dan krijg je nu ook niets meer van me te horen ook.

Ach, de bel gaat. En het geluid van de blikopener. En de zak met de brokjes. Hoor mijn broer weer springen en janken, bijzonder treurig allemaal. Nou, ik ga niet hoor, ik sla over vandaag. Mij krijgen ze niet zo gemakkelijk klein. Ik draai me lekker nog een keertje om. Tabee!

[uit het honds opgetekend door Prof. dr. G. Steekebeen, 12 oktober 1912]

Meer over Pavlov