Dit blog is verhuist: www.jellevandijk.org

zaterdag, november 18, 2006

De avonturen van Mijnheertje Zoetebier

De vrouw van mijnheertje Zoetebier had boven de stortbak van het closet een spiegeltje gehangen. Een vreemde plek, te meer daar een vrouw, gezeten op de porceleinen pot, aan een spiegeltje boven de stortbak weinig plezier kan ontlenen.

Voor mijnheertje Zoetebier was het echter een andere zaak. Als hij in hoge nood het kleinste kamertje betrad, en zijn plasbuis al staande ledigde, was er altijd een moment --- precies wanneer de catharsis intrad; en het parasympatisch zenuwstelsel de controle over zijn gewaarwording overnam --- dat mijnheertje Zoetebier een blik omhoog wierp en zichzelf een blik waardig keurde.

Zo staande, terwijl de urine rijkelijk vloeide, en een lichte rilling zich over zijn ruggemerg verspreidde, vroeg hij zich dikwijls af, wanneer het moment zou komen dat hij zichzelf niet meer in de ogen zou durven zien.

Het moment was nog niet gekomen, godzijdank, maar soms was hij er dicht bij geweest. Een schok was het dan geweest, die ogen te zien, die grauwe blik, die hem vertelde, dat daar niet het mijnheertje stond, dat hij zou graag zou willen zijn. Dromen, idealen, normen en waarden vielen dan als een kudde paarden zijn bewustzijn binnen en begonnen aan alle kanten aan hem te trekken. Hierdoor vaak letterlijk uit het evenwicht gebracht, gaf dat meermaals een genante situatie van natte pantalons en bezoedelde tegels.

Mijnheertje Zoetebier was geen gelovig man, maar het dagelijks moment in de spiegel was voor hem als een biecht; een klein moment van waarheid.

Een spiegel is een vreemd object, reflecteerde Zoetebier eens, toen het schijnsel van de lamp de zweetdruppels op zijn gezicht weer eens deed glimmen. Enkel in de spiegel kun je jezelf, en niemand anders dan jezelf, een kus geven. En hij voegde daad bij woord, waarna hij opgelucht doorspoelde.

4 opmerkingen:

Bob zei

Mooi stukje! Misschien dat je mij nou eens kan uitleggen waar nou links en rechts voor mijn spiegelbeeld zitten en waarom die omgedraaid zijn en boven en onder niet.

jelle zei

Dat is een bekende vraag, Bobob, en ik vermoed dat je het antwoord ook wel weet. Hofstadter en Dennett bespreken het ergens in "The Mind's I", een boek dat ik uberhaubt kan aanraden.

Het antwoord heeft te maken met jouw 'inbeelding': je probeert je voor te stellen hoe het is om daar te staan waar je spiegelbeeld staat.

Lees bijv http://www.steljevraag.nl/viewquestion?questionID=4801 voor een mooi antwoord

Bob zei

Leuk dat je het toch even hebt uitgelegd en opgezocht. Grappig dat the Minds I naast mijn bed ligt. Daar kwam ik overigens wel makkelijk doorheen maar Hofstadter schrijft wel ontzettend lekker (ik probeer "lekker") al een tijdje te kwantificeren dan zodat ik de namen van titels en combinaties ingredienten niet hoef te onthouden. Ken je het boek Women, Fire and Dangerous things trouwens? Daar kom ik niet doorheen. Het is wel een prachtig boek over categorisatie. Was het artikel van Bruno (Marchal) trouwens leesbaar voor je?

jelle zei

hee bobob
zie nu pas je laatste vraag, benieuwd of jij je comments 'tracked':

ik heb women fire and dangerous things niet gelezen. lakoff en johnson is het niet?
wel een ander boek van hen diagonaal bekeken. het idee van metaforen vind ik wel mooi. dat individuele mensen bijv de oorlog tussen twee landen niet 'echt' kunnen bevatten maar alleen in termen van de voor hen beschikbare metaforen, en dat die metaforen heel dicht bij huis liggen: de oorlog tussen twee landen wordt dan de oorlog tussen je vader en je moeder als ze ruzie hadden. en dan wordt automatisch ook het ene land 'mannelijk' en het andere land 'vrouwelijk' en dan zie je dat in beleid/opinie/communicatie van de verantwoordelijke machthebbers vervolgens ook echt dat soort metaforische eigenschappen een eigen leven gaan leiden en een rol gaan spelen.